Het Agentschap Binnenlands Bestuur en Audit Vlaanderen zijn een onderzoek gestart naar de activiteiten van Boechouts burgemeester Koen T’Sijen. Wat is er precies aan de hand? (leestijd: 6 min.)
Tennisveld
In 2014 kregen acteur Filip Peeters en zijn vrouw An Miller bezoek van burgemeester Koen T’Sijen. Die beweerde dat er voor het oude tennisterrein dat achteraan in hun tuin lag toen ze hun huis kochten een vergunning ontbrak. In het slechtste geval zou het tennisveld moeten worden afgebroken, maar als burgemeester kon hij dat wel oplossen, zei hij.
De gemeente was bezig met de opmaak van een Ruimtelijk Uitvoeringsplan, het zgn. RUP Vijverhof, een aanpassing van het gewesttplan die door de gemeente aan Boechoutse projectontwikkelaars was beloofd waardoor er in de historische parktuin van het naburige klooster drie appartementsblokken en een ondergrondse parkeergarage van 1500 m2 zouden kunnen gebouwd worden. Daarbij zou ook de tuin van Filip Peeters en zijn vrouw in recreatiegebied kunnen omgezet worden. Dan kon dat tennisveld blijven liggen.
Bovendien kon men dan in één moeite ook een deel van het parkgebied van het Vijverhof in recreatiegebied omzetten. Dan kon daar ook een tennisveld komen. Dat nieuwe terrein zou vlak naast dat van de familie Peeters komen. Dat lag er toch al van in de jaren ’70 en was perfect landschappelijk geïntegreerd was, zo stond in het voorontwerp van het RUP Vijverhof te lezen.
Toen de volle omvang van de bouwplannen in het naburige park duidelijk werd, begon Filip Peeters zich actief tegen het project te verzetten samen met vele andere inwoners van Boechout en Vremde. Tijdens het openbaar onderzoek werden niet minder dan 981 bezwaarschriften tegen het RUP Vijverhof ingediend.
Filip Peeters en An Miller wezen ook het aanbod van de burgemeester af. Ze waren er zeker van dat het tennisterrein in hun tuin was aangelegd vóór 3 oktober 1979, de datum van de eerste inwerkingtreding van het gewestplan. Dat bleek uit de verklaringen van verschillende omwonenden. Alle constructies van vóór die datum verdienen volgens de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening het ‘vermoeden van vergunning’ en zijn dus perfect legaal.
Ondanks het massale protest tegen het RUP Vijverhof werd het op 26 juni 2016 in een licht afgeslankte versie – nog twee i.p.v. drie appartementsblokken – unaniem goedgekeurd in de gemeenteraad.
Filip Peeters en Ann Miller en enkele andere buren tekenden beroep aan bij de Raad van State.
Raad van State
Op 26 september 2019 vernietigde de Raad van State het RUP Vijverhof. De Raad vond dat de gemeente de ingediende bezwaarschriften niet meer objectief en onpartijdig kon beoordelen ingevolge de voorafgaande samenwerkingsovereenkomst met de projectontwikkelaars. Er was volgens de Raad van State kortom sprake van belangenvermenging tussen de gemeente en de projectontwikkelaars.
Een paar maanden nadat ze hun vernietigingsverzoek bij de Raad van State hadden ingediend kregen Filip Peeters en An Miller een brief van de gemeente dat ze hun tennisveld dienden af te breken. Ze werden ook verhoord door de politie. In de daaropvolgende jaren probeerde de gemeente met alle middelen te bewijzen dat het meer dan 40 jaar oude tennisveld illegaal was.
De zaak werd tweemaal voorgelegd aan de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Tweemaal kreeg de familie Peeters gelijk.
Bovendien hadden burgemeester Koen T’Sijen en schepen van Ruimtelijke Ordening Kris Swaegers In hun verwoede pogingen om hun gelijk te bewijzen hun bevoegdheid overschreden, zo bleek uit het arrest van de Raad.
Zo had burgemeester T’Sijen, toen hij een ex-concierge van het Vijverhof ter gelegenheid van zijn huwelijksverjaardag namens de gemeente ging feliciteren, de zaak van het tennisveld ter sprake gebracht. Kort daarna had de burgemeester eigenhandig een getuigenverklaring opgesteld en die via een tussenpersoon door de 91-jarige man laten ondertekenen.
DeVlaamse Codex Ruimtelijke Ordening laat dat soort praktijken niet toe. De gemeente had geen andere keuze dan te erkennen dat hier géén sprake was van een bouwovertreding.
Voorstel van de burgemeester
Kort na het tweede arrest van de Raad kreeg Filip Peeters telefoon van zijn advocaat. Die wist te melden dat de advocaat van de gemeente namens de burgemeester een voorstel deed: het college van burgemeester en schepenen zou geen cassasatieberoep aantekenen tegen de beslissing van de Raad voor Vergunningsbetwistingen als Filip Peeters in ruil zijn klacht zou laten vallen tegen een bouwovertreding bij de woning van een van de projectontwikkelaars van het Vijverhof.
Aan die Boechoutse projectontwikkelaar was een vergunning afgeleverd voor een zwemvijver, maar in werkelijkheid werd er een zwembad aangelegd met 160 m2 bijkomende verharding plus een poolhouse met een oppervlakte van 80,75 m2 – meer dan het dubbele van de toegelaten oppervlakte – en een nokhoogte van 5m88, vlakbij een beschermd monument in een parkgebied en een beschermd dorpsgezicht. Een manifeste bouwovertreding die voldoet aan alle criteria voor vervolging door het parket
De projectontwikkelaar had daarop een aanvraag tot regularisatie ingediend. Het hoofd van de Dienst Omgeving van de gemeente Boechout zag geen enkele wettelijke grond waarop dat zou kunnen. De burgemeester contacteerde het Agentschap Onroerend Erfgoed om hen ervan te overtuigen een positief advies te geven, maar het oordeel van de gemeentelijke omgevingsambtenaar bleef hetzelfde: dit kon onmogelijk geregulariseerd worden. Toch besliste het college om dat wel te doen. Met uitzondering van de Schepen van Ruimtelijke Ordening. Die stemde als enige tegen.
Ondertussen had het voltallige college de projectontwikkelaar van het Vijverhof bij wie de flagrante bouwovertreding was vastgesteld ook voorgedragen als plaatsvervangend lid van de Gecoro, de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening. Daar zetelt hij tot op vandaag.
Er volgde een beroepsprocedure tegen de regularisatie bij de provincie. Ook daar oordeelde de provinciale omgevingsambtenaar dat er geen enkele wettelijke grond was waarop dit bouwmisdrijf geregulariseerd kon worden. Toch besloot de Deputatie om het besluit van de gemeente Boechout niet te vernietigen.
Passieve corruptie
Terwijl die procedure nog liep kreeg Filip Peeters dus via zijn advocaat het voorstel van burgemeester Koen T’Sijen om zijn beroep bij de provincie in te trekken. In ruil zou de gemeente dan haar verzet tegen zijn tennisveld staken. Filip Peeters weigerde aan die bedenkelijke koehandel mee te werken.
Het college besloot dan maar het arrest van de Raad voor Vergunningsbetwistingen te respecteren en erkende met tegenzin dat het meer dan 40 jaar oude tennisveld in de tuin van Filip Peeters en An Miller geen bouwovertreding is en ook nooit is geweest.
Kort daarop diende Filip Peeters klacht in tegen Koen T’Sijen bij het Agentschap Binnenlands Bestuur. Filip Peeters klaagt aan dat Koen T’Sijen zijn macht als burgemeester misbruikt om actief en flagrant de private belangen van één Boechoutse projectontwikkelaar te dienen en die boven het algemeen belang te stellen. Daarbij is volgens hem meermaals de wet overtreden. Hij wil ook dat er onderzocht wordt of er sprake is van poging tot omkoping, in het Strafwetboek omschreven als passieve corruptie.
In zijn verweer t.o.v. het Agentschap Binnenlands Bestuur ontkent Koen T’Sijen de feiten niet. Hij noemt het ‘een ballonetje oplaten’ ‘om een oplosssing te vinden voor een burenruzie’. Iets wat volgens hem past in zijn bemiddelende taak als burgemeester.
Na een grondig vooronderzoek heeft Audit Vlaanderen beslist dat er voldoende ernstige aanwijzingen zijn voor een zgn ‘forensische audit’. Dat wil zeggen dat men de zaak tot in detail gaat onderzoeken.